Leczenie niewłaściwego napięcia mięśniowego (wzmożonego lub obniżonego) u niemowlęcia polega przede wszystkim na wprowadzeniu adekwatnej do konkretnego przypadku rehabilitacji. Im wcześniej zostanie rozpoznane nieprawidłowe napięcie mięśni u niemowlaka, tym szybciej można skierować dziecko na odpowiednią terapię, dzięki której zacznie się dobrze rozwijać.
Napięcie mięśniowe u niemowlaka
Napięcie mięśniowe to bardzo istotny czynnik w ocenie prawidłowego rozwoju niemowlaka. Po raz pierwszy sprawdza się je zaraz po jego urodzeniu. Badanie to wykonuje lekarz i wystawia za to stosowną ilość punktów zgodnie ze skalą Apgar.
Kiedy jest prawidłowe, wówczas rozwój malucha jest niezachwiany. Jeśli maluch ma dobre napięcie mięśniowe:
- podnosi główkę,
- przekręca się na boki,
- prawidłowo przełyka pokarm,
- siada,
- chodzi,
- mówi, itd.
Jeśli natomiast rodzice zauważą, że maluch nie zachowuje się tak inne brzdące w jego wieku, warto skonsultować zachowanie dziecka z pediatrą. Jeśli lekarz z poradni ogólnej uzna, że niemowlę ma niewłaściwe napięcie mięśniowe, skieruje dziecko do neurologa dziecięcego.
Warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim rytmie, jedno będzie szybciej trzymało sztywno główkę, inne – później usiądzie. I zarówno pierwszy, jak drugi przypadek mogą być prawidłowe.
Wzmożone i obniżone napięcie mięśniowe u niemowlaka
Niewłaściwe napięcie mięśniowe może wynikać z:
- niedojrzałości układu nerwowego i mięśniowego,
- złej współpracy między tymi systemami,
ale może też być symptomem choroby genetycznej lub metabolicznej. Wzmożone napięcie mięśniowe polega na tym, że ciało niemowlęcia sztywnieje i sztywność ta utrzymuje się przez większą część dnia lub bez przerwy. Utrudnia to normalne funkcjonowanie, czyli ubieranie, przewijanie, karmienie, kąpanie, a nawet przytulanie dziecka.
Z kolei obniżone napięcie mięśniowe dotyczy sytuacji kiedy maluch nie może podnieść główki, utrzymać jej w pionie oraz podeprzeć się rączkami aby unieść tułów. Wygląda to tak jakby niemowlak nie miał siły wykonywać jakiekolwiek czynności.
Objawy napięcia mięśniowego u niemowlaka
Każde dziecko jest indywidualnym przypadkiem, zatem każde rozwija się nieco inaczej. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne objawy, które mogą decydować o kłopotach malca z napięciem mięśniowym, aby jak najwcześniej zareagować na ewentualny problem.
Jeśli maluch po zakończeniu 1 miesiąca życia jest wciąż sztywny, tak że codzienna pielęgnacja stanowi duże wyzwanie, wygina ciałko w łuk (zawsze w jedną stronę), a po 3 miesiącu – nie podnosi głowy po położeniu go na brzuch, nie umie utrzymać głowy kiedy się go podnosi, stale zaciska dłonie w piąstki, z kolei po przekroczeniu 6 miesiąca życia:
- nie obraca się na boki,
- nie chwyta zabawek,
- nie bawi się swoimi rączkami,
- obciąga palce stóp,
- zaciska piąstki,
- jego sen jest niespokojny,
- często się krztusi jedzeniem,
powinien obejrzeć go pediatra.
Przyczyny napięcia mięśniowego u niemowlaka
Przyczyn podwyższonego lub słabego napięcia mięśniowego u niemowlęcia dopatruje się w niewłaściwym działaniu ośrodkowego układu nerwowego, mózgu, a także w chorobach genetycznych i metabolicznych, które mogą wywoływać takie oznaki jak niewłaściwe napięcie mięśni.
Nieprawidłowe napięcie mięśni u niemowlaka może być ponadto spowodowane tym, że urodził się on:
- z niską masą,
- przedwcześnie,
- był niedotleniony podczas porodu, a po porodzie długo utrzymywała się u niego żółtaczka.
Poza tym złe napięcie mięśniowe może wynikać z dolegliwości występujących podczas ciąży, takich jak np.:
- anemia,
- nadciśnienie tętnicze,
- przedwczesne skurcze,
- krwawienie.
Jak leczy się napięcie mięśniowe u niemowlaka?
Leczenie napięcia mięśniowego u niemowlęcia polega na odpowiedniej rehabilitacji, dobranej do danego dziecka. Należy podkreślić, że im wcześniej rozpoczęta terapia (najlepiej w pierwszym roku życia dziecka), tym wykazuje ona wyższą skuteczność.
Jedną z możliwości fizjoterapeutycznych jest metoda Vojty, która polega na uciskaniu właściwych punktów na ciele maluszka. Dzieci często jej nie lubią, płaczą podczas jej stosowania ale dość szybko przynosi ona spodziewane efekty.
Inną metodą jest NDT (inaczej: metoda Bobathów), której kanwą jest przekazywanie maluszkowi doświadczeń czuciowych i ruchowych. Rodzice malucha powinni trzymać się zaleceń rehabilitanta i wprowadzać jego wskazówki do codziennego karmienia, noszenia, przewijania oraz mycia dziecka.
Korzyści przynoszą także ćwiczenia w skafandrze kosmicznym oraz jazda konna.
Autor: Olga Tomaszewska
Czytaj też:
Podziel się artykułem ze znajomymi
