Czarna rzodkiew to mniej znana kuzynka popularnej w Polsce rzodkiewki. W porównaniu z nią posiada o wiele więcej wartości odżywczych, dlatego jest od wieków stosowana w medycynie - na dolegliwości wątrobowe, żołądkowo oraz na przeziębienie i grypę. Jej właściwości docenia się także w kosmetyce - stosując czarną rzodkiew na włosy oraz w pielęgnacji skóry. Jakie ma czarna rzodkiew właściwości lecznicze? Co można z niej przyrządzić do jedzenia?
Czarna rzodkiew - właściwości
Czarna rzodkiew, podobnie jak znana w Polsce rzodkiewka oraz hodowana w Japonii - rzodkiew japońska, należy do gatunku rzodkwi zwyczajnych. Rzodkiew zwyczajna to gatunek roślin uprawnych, dziko rosnącą można spotkać na wybrzeżu Morza Śródziemnomorskiego.
Rzodkiew zwyczajną uprawia się w kilku tzw. kultywarach, czyli odrębnych odmianach, stąd wyraźnie różnice w wyglądzie warzyw. Popularna w naszym kraju rzodkiewka ma barwę czerwoną lub różową, japońska - białą, a czarna rzodkiew jak sama nazwa wskazuje - ciemno szarą lub nawet czarną.
Czarna rzodkiew ma więcej wartości odżywczych od swojej mniejszej, różowej kuzynki. Jej właściwości doceniano już w starożytnych Egipcie. Znana była jako roślina dodająca krzepy, więc mieli się nią zajadać budowniczy piramid. W Europie zaczęto ją uprawiać w XIII wieku i stanowiła wtedy jeden z głównych składników pożywienia, ale z czasem zaczęły ją wypierać ziemniaki. Już w średniowieczu zaczęto dostrzegać jej właściwości lecznicze, które wykorzystuje się do dzisiaj w medycynie, ziołolecznictwie i kosmetyce.
Jakie to właściwości? Czarna rzodkiew zawiera całe mnóstwo witamin oraz minerałów - przede wszystkim dużą ilość witaminy C, A, PP, witamin z grupy B oraz potasu, magnezu, żelaza, cynku, fosforu i wapnia. To jednak nie wszystko. Warto też zwrócić uwagę na bogactwo związków siarkowych, szczególnie fitoncydów o działaniu bakteriobójczym.
Czarna rzodkiew jest też źródłem obniżających cholesterol i działających moczopędnie fitosteroli oraz glikozydów, które działają przeczyszczająco, odkażająco i wzmacniają naczynia krwionośne. Czarna rzodkiew jest polecana na dolegliwości wątrobowe oraz żołądkowe, ponieważ pobudza wydzielanie żółci oraz soku żołądkowego. Dodatkowo przyspiesza trawienie, więc można ją znaleźć w preparatach na odchudzanie.
Ze względu na działanie moczopędne, czarną rzodkiew powinny spożywać osoby z chorobami układu moczowego. Jakie jeszcze ma czarna rzodkiew właściwości? Ułatwia odkrztuszanie i podnosi odporność, dlatego jest polecana w chorobach górnych dróg oddechowych, szczególnie przebiegających z uporczywym kaszlem oraz profilaktycznie w okresie zachorowań na grypę.
Sprawdź też: Dziurawiec – właściwości, zastosowanie i skutki uboczne
Czarna rzodkiew - na włosy
Czarna rzodkiew znalazła zastosowanie nie tylko w medycynie, ale też kosmetyce. Można ją znaleźć w składzie wielu kosmetyków do włosów. Minerały i związki siarkowe, które znajdują się w czarnej rzodkwi wzmacniają cebulki włosów przez co przyspieszają ich wzrost. Dodatkowo, roślina wykazuje działania odkażające oraz regulujące produkcję sebum przez gruczoły łojowe w skórze, dlatego znajduje się w szamponach przeciwłupieżowych oraz do włosów przetłuszczających się.
Czytaj też: Biotyna na włosy - efekty, działanie i właściwości
Czarna rzodkiew a czarna rzepa
Wiele osób błędnie uważa, że czarna rzodkiew i czarna rzepa to dwie rośliny. Tymczasem czarna rzepa to potoczne określenie na czarną rzodkiew.
Czarna rzodkiew - jak jeść?
Czarna rzodkiew w przeciwieństwie do rzodkiewki, jest rzadko widywana na polskich stołach i nie jest powszechnie dostępna w warzywniakach, choć coraz częściej pojawia się w dużych sieciach handlowych. Pomysły na przyrządzenie tego warzywa możemy czerpać od naszych wschodnich sąsiadów. Na Ukrainie oraz w Rosji czarna rzodkiew jest dodawana do farszu do pierogów. Rosjanie zajadają się sałatkami z czarną rzodkiewką z oliwą z oliwek lub śmietaną. Przyrządzają z niej także surówki oraz jedzą na kanapkach.
Potrawy z czarną rzodkwią jada się też w górskich rejonach Bawarii i Tyrolu, gdzie niegdyś była ona podstawowym składnikiem diety. Tradycyjne potrawy z tamtego regionu Europy obfitują w czarną rzepę, ziemniaki oraz jaja.
Czarną rzodkiew można poddawać obróbce termicznej. Można też zrobić zrobić z niej sok za pomocą sokowirówki. Świeżo wyciśnięty sok z tego warzywa jest szczególnie polecany w okresie zachorowań na grypę, ponieważ zawiera dużą ilość witaminy C. Również zawodowym kierowcom i pilotom poleca się spożywanie soku z czarnej rzepy, gdyż zawarta z nim witamina A sprawia, że poprawia się ostrość widzenia po zmroku.
Zobacz też: Żeń-szeń - działanie, właściwości i rodzaje