Rektoskopia należy do badań proktologicznych. Polega na wprowadzaniu do kanału odbytu i odbytnicy specjalnego wziernika nazywanego rektoskopem. Sprawdź, w jakich sytuacjach wykonuje się rektoskopię, jak przebiega badanie oraz jak się do niego przygotować.
Rektoskopia
Co to jest rektoskopia? Polega ona na wziernikowaniu kanału odbytu i odbytnicy przy użyciu rektoskopu, czyli jednorazowego, plastikowego wziernika o średnicy 2 centymetrów i długości 10-30 centymetrów. Wykonuje się ją w celu oceny stanu błony śluzowej odbytnicy.
Badanie zleca się w przypadku:
- krwawień z odbytu,
- bólu w okolicy odbytu,
- zmiany rytmu wypróżnień,
- guzów w kanale odbytu i odbytnicy,
- świądu odbytu niewiadomego pochodzenia.
W czasie wykonywania rektoskopii można pobrać wycinek do badania histopatologicznego. Rektoskopem usuwa się także polipy odbytu.
Jak przebiega badanie rektoskopem?
Badanie rektoskopem przeprowadza się w pozycji kolanowo-łokciowej, z rozstawionymi kolanami. U osób ciężko chorych, które nie mogą przyjąć tej pozycji, badanie wykonuje się w ułożeniu lewobocznym Simsa - pacjent leży na lewym boku, z podkurczonymi nogami i wysuniętymi pośladkami.
Rektoskopię poprzedza badanie per rectum. Następnie lekarz przystępuje do badania właściwego. Najpierw smaruje końcówkę rektoskopu żelem znieczulającym i wprowadza do odbytu na głębokość 5 centymetrów. Później wyjmuje z wziernika obturator i wprowadza przyrząd głębiej przez zwieracz odbytu. Obserwacja kanału odbytu i odbytnicy trwa kilka minut, a wynik badania ma formę opisową.
Rektoskopia – powikłania
Pacjenci często obawiają się bólu w czasie badania rektoskopem oraz wstydzą się przyjąć pozycję kolanowo-łokciową. Medycy podkreślają jednak, że rektoskopia jest całkowicie bezpieczna, niemniej zdarzają się powikłania, takie jak:
- zranienie kanału odbytu i odbytnicy,
- krwawienia z odbytu,
- alergia na środek znieczulający,
- perforacja jelita.
Przygotowanie do rektoskopii
Do rektoskopii trzeba się przygotować. Konieczne jest wykonanie lewatywy na minimum 8 godzin przed badaniem. Niektórzy zalecają, by wykonać jeden wlew doodbytniczy wieczorem w przeddzień badania i kolejny na 3-4 godziny przed planowanym badaniem.
Kilka dni przed badaniem pacjent powinien przejść na dietę ubogoresztkową, złożoną z pokarmów lekkostrawnych, całkowicie przyswajalnych przez organizm, z niską zawartością błonnika nierozpuszczalnego.
Jadłospis w diecie ubogoresztkowej składa się z następujących produktów:
- obrane i zmiksowane warzywa i owoce, bez pestek i nasion,
- drobne kasze i ryż,
- ugotowane i drobno posiekane lub zmielone chude mięso lub ryby,
- produkty zawierające błonnik rozpuszczalny.
Dwa dni przed badaniem zalecana jest dieta płynna, złożona z zup, kleików, kisieli i przetartych pokarmów, natomiast w dniu badania pacjent powinien pić tylko wodę niegazowaną.
Czy rektoskopia boli?
W czasie badania rektoskopem pacjent może odczuwać ból oraz uczucie parcia na jelito. Za najbardziej bolesny uważa się moment wprowadzania wziernika do kanału odbytu i odbytnicy. Z tego powodu końcówka rektoskopu smarowana jest żelem znieczulającym.
Rektoskopia jest jednak mniej bolesna od innych badań proktologicznych – kolonoskopii czy sigmoidoskopii.
Rektoskopia a kolonoskopia
Rektoskopia jest badaniem endoskopowym. W zależności od zakresu wziernikowania dolnego odcinka przewodu pokarmowego, a także od zastosowanego sprzętu, wyróżnia się kilka rodzajów badań endoskopowych:
- andoskopię – wziernikowanie kanału odbytu i końcowego odcinka odbytnicy,
- rektoskopię – wziernikowanie odbytnicy,
- sigmoidoskopię – wziernikowanie końcowego odcinka jelita grubego,
- kolonoskopię – wziernikowanie całego jelita grubego.
Kolonoskopia polega na wprowadzeniu przed odbyt do jelita grubego specjalnego wziernika zakończonego kamerą. Obraz z kamery jest przesyłany na zewnątrz, a zatem kolonoskopia należy do badań obrazowych.
Lekarz zleca wykonanie badania, jeśli podejrzewa raka jelita grubego, nieswoiste zapalenie jelit – chorobę Leśniowego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub zaburzenia wchłaniania. Zwykle wskazaniem do wykonania kolonoskopii są biegunki niewiadomego pochodzenia.
Autor: Joanna Woźniak
Czytaj też:
Podziel się artykułem ze znajomymi
