Co to jest hipotonia? Przyczyny, objawy, leczenie

Hipotonia oznacza niedociśnienie tętnicze krwi. I mimo, że nie stanowi ona aż takiego zagrożenia dla zdrowia pacjenta, warto dociec przyczyny hipotensji i w razie konieczności zastosować właściwe postępowanie oraz leczenie pod okiem specjalisty.

Co to jest hipotonia?

Hipotonia, zwana też hipotensją, oznacza niedociśnienie tętnicze krwi. Za zbyt niskie ciśnienie tętnicze uznaje się wartość ciśnienia skurczowego na poziomie 90 mm Hg i poniżej, a ciśnienia rozkurczowego – 60 mm Hg i mniej.

Hipotonia dotyczy przede wszystkim:

młodych ludzi,
nastolatek w okresie dojrzewania,
ludzi szczupłych,
osób intensywnie uprawiających sport.

Zazwyczaj dzieje się tak, że rodzimy się z niskim ciśnieniem tętniczym krwi i z upływem lat ono się reguluje do prawidłowego poziomu lub wzrasta nie budząc większego niepokoju. Jednak nie zawsze. Hipotensja dotyka około 1-2 procent osób dorosłych, a wśród nich prym wiodą kobiety.

Niedociśnienie tętnicze może być pierwotne i wtórne, a zatem może stanowić „cechę” charakterystyczną dla danego człowieka albo pojawić się w pewnym wieku np. z powodu zachorowania na inne schorzenie obniżające ciśnienie tętnicze krwi.

Mówi się, że niedociśnienie nie jest aż tak poważne jak nadciśnienie tętnicze krwi, jednak kiedy do niskiego wskaźnika dołączą się takie dolegliwości jak omdlenia, czy zawroty głowy, może to stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia, a nawet życia niskociśnieniowca. Jednym z rodzajów jest hipotonia ortostatyczna, która wiąże się z zawrotami głowy po szybkim wstaniu z łóżka.

Jakie są objawy hipotonii?

Niezależnie od tego z jakim rodzajem hipotonii mamy do czynienia, objawy są wspólne i manifestują się m.in.:

osłabieniem,
sennością odczuwalną w ciągu dnia,
złym samopoczuciem,
zimnymi dłońmi i stopami,
zaburzeniami rytmu serca,
przyspieszonym tętnem,
bladością skóry na twarzy,
nudnościami,
problemami z koncentracją,
nocnym poceniem się,
mroczkami i bólami głowy, usytuowanymi w części czołowej.

Groźniejsze symptomy niskiego ciśnienia tętniczego krwi to zawroty głowy i zasłabnięcia (włączając w to omdlenia). Mogą się pojawić niespodziewanie, np. podczas prowadzenia samochodu i wtedy stanowią niebezpieczeństwo nie tylko dla samego niskociśnieniowca, ale także dla innych uczestników ruchu drogowego.

Jakie są przyczyny hipotonii?

Za hipotonią wtórną stoją choroby, które atakując organizm wpływają m.in. na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Do tej grupy należą m.in. takie schorzenia:

padaczka,
anemia,
niedoczynność nadnerczy,
cukrzyca,
choroba Parkinsona,
niedoczynność tarczycy,
choroby serca, np.: zapalenie osierdzia, niewydolność serca,
niedoczynność przysadki,
choroba Addisona,
żylaki,
stan pozakrzepowy.

Niskie ciśnienie tętnicze krwi może być ponadto spowodowane niską podażą płynów (głównie wody) w ciągu dnia, a także niewystarczającą ilością przyjmowanego sodu (sól pomaga wyrównywać poziom ciśnienia).

Co więcej, niedociśnienie tętnicze pojawia się po nadużyciu alkoholu, po zażyciu niektórych leków (m.in. przeciwdepresyjnych, nasennych, przeciwnadciśnieniowych, przeciwarytmicznych, wieńcowych, moczopędnych i rozszerzających naczynia), w wyniku stresu, rozległego oparzenia (także słonecznego), odwodnienia (np. w czasie biegunki) oraz krwotoku. Zbyt małe ciśnienie tętnicze krwi może być także wynikiem genów dziedziczonych po przodkach.

Leczenie hipotonii

Farmakologiczne leczenie hipotonii jest uzależnione od przyczyny, jaka do niedociśnienia doprowadziła. O dokładnym przebiegu kuracji przeciwhipotonicznej decyduje lekarz prowadzący pacjenta. Medyk może zdecydować o podaniu pacjentowi np.:

glikokortykosteroidów,
efedryny,
strychniny (w małych dawkach).

Szybką poprawę może przynieść również napicie się napoju z dużą ilością kofeiny (np. mocnej kawy, coca-coli, czy napoju energetyzującego).

Jakie są domowe sposoby na hipotonię?

Znanych jest dużo domowych sposobów na radzenie sobie z niedociśnieniem tętniczym. Do jednego z najskuteczniejszych należy wprowadzenie do grafiku aktywności fizycznej, ale takiej, w której ciśnienie tętnicze wzrasta. Są to np.:

biegi,
energiczne spacery,
szybsza jazda na rowerze,
pływanie na basenie,
aerobik, itp.

Ważne aby ruch fizyczny odbywał się regularnie, najlepiej codziennie, przez co najmniej pół godziny.

Prawidłowemu poziomowi ciśnienia tętniczego sprzyja właściwa dieta pełna warzyw, owoców, sodu, gotowanego mięsa i wędzonych ryb. Warto ją wzbogacić dużą ilością przyjmowanych płynów, pobudzających mieszanek ziołowych (np. z lawendy, tymianku, mięty i majeranku), a także prawdziwej kawy. Należy tutaj pamiętać o zasadzie, że lepiej zjeść mniej ale częściej.

Niskociśnieniowiec nie powinien palić papierosów ani przebywać w zadymionym pomieszczeniu. Lokale, w których mieszka i pracuje powinny być często wietrzone.

Na hipotensję dobrze działa też sen (należy się porządnie wysypiać by organizm zdążył się zregenerować) oraz stosowanie prysznica z naprzemiennie: ciepłą i zimną wodą. Osoby z hipotonią powinny unikać długotrwałego stania, opalania się i przebywania w gorących, dusznych pomieszczeniach.

Czytaj również:

Autor: Olga Tomaszewska