Ból nerek może być objawem poważnej choroby układu moczowego – m.in. przewlekłej niewydolności nerek, która wymaga dializoterapii. Sprawdź, jak i gdzie bolą nerki, a także kiedy należy udać się do lekarza.
W którym miejscu bolą nerki?
Czy nerki bolą – to pytanie zadaje sobie wielu pacjentów. Nie bez powodu stało się ono głównym tematem 23. Konferencji Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego. W czasie spotkania specjaliści podkreślali, że nerki chorują wyjątkowo podstępnie. Rzadko podstawowym objawem jest ból nerek.
Choroby nerek często przez wiele lat nie dają żadnych objawów. Niekiedy pierwsze symptomy trudno powiązać z nerkami – mogą manifestować się nudnościami, wymiotami, gorączką czy wysypką skórną. Ból nerek może pojawić się dopiero w zaawansowanych stadium choroby, a dodatkowo łatwo go pomylić z bólem odcinka lędźwiowego kręgosłupa, potocznie nazywanym bólem krzyża.
Jak bolą nerki?
Ból nerek często jest mylony przez pacjentów z bólem kręgosłupa. Pozornie może się wydawać, że łatwo je odróżnić – nerki są przecież umiejscowione po obu stronach kręgosłupa, zatem ból powinien lokować się w innym miejscu – nie na środku pleców, ale po bokach. W praktyce jednak ból nerek często promieniuje do kręgosłupa.
Jak zatem bolą nerki? Najczęściej dolegliwości bólowe pojawiają się nagle. Ból jest ostry, pulsujący i gwałtowny. Zazwyczaj pojawia się z jednej strony pleców i rozchodzi się poziomo. Natomiast typowy ból pleców ma łagodniejszy przebieg. Z reguły jest uzależniony od wykonywanych ruchów. Może on promieniować do boku pleców, ale w większości przypadków rozchodzi się pionowo
Ból nerek i inne objawy – o czym mogą świadczyć?
Ból nerek w pierwszej kolejności jest kojarzony z zapaleniem układu moczowego. Chorobę wywołują bakterie Escherichia Coli, które przedostają się z okolicy odbytu do pęcherza, a następnie drogą wstępująca atakują inne narządy układu moczowego. Zapalenie pęcherza moczowego objawia się bólem w podbrzuszu, pieczeniem podczas oddawania moczu, parciem na pęcherz i częstomoczem. Niewyleczone może doprowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek. Choroba objawia się przede wszystkim bólem nerek, gorączką oraz wymiotami.
Podobne symptomy obserwuje się w przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek, śródmiąższowego zapalenia nerek oraz kamicy nerkowej. Kłębuszkowe zapalenie nerek rozwija się na skutek nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na różnego rodzaju patogeny – głównie paciorkowce. Oprócz bólu nerek występują inne objawy takie jak:
- skąpomocz,
- nudności,
- bóle głowy,
- nadciśnienie tętnicze,
- obrzęk stóp i twarzy.
Śródmiąższowe zapalenie nerek jest najczęściej efektem zakażenia lub stosowania leków nefrotoksycznych – niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz niektórych antybiotyków. Choroba objawia się bólem nerek, gorączką, skąpomoczem oraz wysypką.
Kamica nerkowa z kolei polega na tworzeniu się w układzie moczowych złogów, potocznie nazywanych kamieniami. Zalegające w drogach moczowych kamienie stale się powiększają. Z czasem zaczynają powodować wyjątkowo dokuczliwy ból nerek nazywany kolką nerkową. Oprócz dolegliwości bólowych u pacjentów obserwuje się nudności, wymioty, wzdęcia.
Ponadto ból nerek nie musi być objawem chorób układu moczowego. Jego powszechną przyczyną jest nefropatia – głównie cukrzycowa i nadciśnieniowa, a także wywołana lekami nefropatia analgetyczna. Dolegliwości bólowe w okolicy nerek mogą być także symptomem takich chorób jak:
- choroby układowe tkanki łącznej (toczeń rumieniowaty, uogólniony);
- choroby drobnych naczyń (ziarniniak Wegenera, choroba Schonleina-Henocha);
- choroby układu płciowego (endometrioza, przerost prostaty);
- choroby nowotworowe (nerka szpiczakowa);
- skrobiawica.
Ból nerek w ciąży
Ból nerek jest częstą dolegliwością kobiet w ciąży. Stale powiększająca się w czasie ciąży macica może zacząć uciskać okoliczne narządy i powodować różne dolegliwości – między innymi ból w okolicy nerek. Ponadto ciężarne są bardziej podatne na infekcje dróg moczowych. Zapalenie pęcherza może szybciej postępować i doprowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Zakażenia układu moczowego w ciąży są bardzo groźne dla dziecka. Mogą przyczynić się do przedwczesnego porodu, poronienia lub powikłań poporodowych. Dlatego infekcje układu moczowego w ciąży należy bezwzględnie leczyć antybiotykiem. Lekarze przepisują zwykle bezpieczne dla dziecka leki z grupy penicylin.
Domowe sposoby na ból nerek
Choroby nerek wymagają specjalistycznego leczenia, gdyż szybko postępują i mogą doprowadzić do przewlekłej niewydolności nerek, która wymaga dializoterapii. Przykładowo - odmiedniczkowe zapalenie nerek trzeba wyleczyć antybiotykiem (amoksycyliną, fosfomycyną, cefaleksynę), który należy zażywać przez co najmniej 7 dni. Antybiotykoterapię można jednak wspomóc leczeniem domowym. Polecanym domowym sposobem na ból nerek jest picie soku z żurawiny.
Badania potwierdzają, że żurawina wspomaga leczenie oraz zmniejsza podatność na infekcje układu moczowego. Innym domowych sposobem na ból nerek towarzyszący zakażeniu są tzw. ziołowe nasiadówki. Do ich przygotowania powinno się używać ziół przeciwzapalnych – m.in. rumianku, dziurawca, krwawnika. Pomocne mogą być także napary do picia przyrządzone z ziół moczopędnych – pokrzywy, szałwii, skrzypu polnego. Ból nerek można też złagodzić, przykładając do obolałego miejsca ciepły termofor.
Autor: Joanna Woźniak
Czytaj też:
- Ból brzucha po lewej i prawej stronie - co na ból brzucha?
- Zioła moczopędne - jakie leki moczopędne wybrać?
- Cukier w moczu - co oznacza? Jakie są normy? Leczenie
Bibliografia:
- Graczyk M., Krajnik M., Stosowanie analgetyków nieopioidowych a przewlekła choroba nerek, Medycyna Paliatywna w Praktyce 2013, tom 7, nr 3–4.
- Wołyniec W., Renke M., Wójcik-Stasiak M., Renke J., Wybrane choroby nerek związane z pracą, Medycyna Pracy 2015;66(4):583–593.