dynia

Już w starożytności Grecy uważali, że jest skuteczna na zaparcia, a Arabowie stosowali ją jako środek nasenny. Do Polski trafiła w XVI wieku jako roślina lecznicza. Warto ją docenić.

Dynia rośnie na całej kuli ziemskiej, występuje w bardzo dużej liczbie odmian, różniących się rozmiarem (od małych ozdobnych po rekordowe niemal 700-kilogramowe okazy), kształtem, budową, barwą i składem. Jadalna część dyni to miąższ i zawartość pestek.

Dynia – historia

Dynia to narodowe warzywo Indian z terenów południowej części Ameryki Północnej oraz lnków z Ameryki Południowej. Jest uprawiana od ponad 500 lat. Do Europy trafiła za pośrednictwem hiszpańskich żeglarzy i konkwistadorów dopiero w XVI wieku.

Dynia - źródło witamin i mikroelementów

Dynia jest bogata w:

Składniki te wzmacniają system immunologiczny, czyli odpornościowy.

Cynk zawarty w nasionach czyni dynię warzywem zmniejszającym ryzyko prostaty , gdyż jest coraz więcej medycznych doniesień, że czynnikiem sprzyjającym tej chorobie jest niedobór tego pierwiastka w organizmie.

Nasiona dyni zawierają również lecytynę, która poprawia pracę mózgu. Napar ze zmiażdżonych pestek dyni ma właściwości moczopędne. Z kolei wytłoczony z nich olej – bogaty w witaminy: E, B1, B2, B6, A, C i D, fitosterole, selen, potas i cynk – jako źródło niezbędnych nasyconych kwasów tłuszczowych pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu w krwi.

Najlepiej stosować olej nierafinowany i używać go na zimno, aby zachować wszystkie właściwości.

Zobacz też: Żeń-szeń - działanie, właściwości i rodzaje

Lek na pasożyty

W medycynie nasiona dyni są stosowane jako lek przeciw pasożytom przewodu pokarmowego, np. owsikom.

Właściwości przeciwpasożytnicze nasion dyni wynikają z zawartości alkaloidów – kukurbitacyn, które są dobrze rozpuszczalne w wodzie i łatwo przenikają do ciał pasożytów i powodują porażenie ich układu nerwowego. Dla ludzi związki te są bezpieczne, ponieważ nie są wchłaniane w przewodzie pokarmowym ani go nie drażnią. Pestki dyni są więc dla człowieka całkowicie bezpieczne. Ich jedyną wadą jest wysoka kaloryczność, gdyż wartość energetyczna wynosi 559 kcal w 100 gramach.

W kuracji przeciwpasożytniczej należy zjeść na surowo świeżo wyłuskane nasiona bez łupiny w ilości 200 – 250 sztuk dla człowieka dorosłego. Po trzech godzinach trzeba spożyć łyżkę oleju rycynowego lub łagodnego środka przeczyszczającego, aby wydalić pasożyty. Dziecku podaje się 50 – 100 sztuk pestek i pół łyżeczki oleju rycynowego.

Jesienią do leczenia pasożytów warto zastosować świeże, jeszcze mokre, zmielone na pastę najlepiej razem z łupinami pestki z resztkami gniazda nasiennego. Podawać trzy razy dziennie przez trzy – cztery dni. To jedna z najskuteczniejszych terapii, ale dostępna jedynie jesienią.

Zobacz też: Jak zahartować organizm przed sezonem jesienno-zimowym?

Dynia - naturalny kosmetyk

Dzięki bogactwu substancji o silnym działaniu przeciwutleniającym, czyli zwalczającym wolne rodniki, co opóźnia starzenie się komórek, dynia poprawia wygląd skóry.

Maseczka z dyni łagodzi podrażnienia i działa nawilżająco na cerę suchą. Kawałek dyni ucieramy na tarce, zagęszczamy mlekiem w proszku i gotową papkę nakładamy na twarz na kwadrans. Zmywamy letnią wodą. Maseczka ta działa również łagodząco przy podrażnieniach spowodowanych czynnikami atmosferycznymi.

Właściwości pielęgnacyjne ma także olej z pestek dyni. Na zaczerwienioną i popękaną skórę rąk pomaga mieszanina oleju z pestek dyni i oleju słonecznikowego w stosunku 1:1. Należy ją pozostawić na dłoniach przez godzinę. Aby uzyskać lepszy efekt, można założyć bawełniane rękawiczki.

Czytaj też: Aloes – właściwości lecznicze i zdrowotne

Dynia - pożywne warzywo

Wprawdzie to pospolite warzywo, jednak odpowiednio przyrządzone jest bardzo smaczną i delikatną, lekkostrawną potrawą. Z dyni można przygotowywać surówki, jarzynki, zupy, racuchy. Jest stosowana jako dodatek do sałatek oraz zapiekanek, a także marynowana.

Zupa z dyni

Składniki:

  • nieduża dynia (500 g)
  • 4 średnie cebule
  • 3 łyżki soku z cytryny
  • 3 szklanki rosołu wołowego
  • szklanka śmietany 12 proc.
  • 3 łyżeczki mąki
  • sól, pieprz.

Wykonanie: 

Dynię obieramy, usuwamy pestki, miąższ kroimy w dużą kostkę. Cebule obieramy i siekamy. Dynię i cebulę wkładamy do wysokiego garnka, zalewamy rosołem, dodajemy sok z cytryny, szczyptę soli, pieprzu i kolendry. Gotujemy na małym ogniu mniej więcej pół godziny. Odcedzamy i przecieramy przez sito. Śmietanę mieszamy z mąką, dodajemy do zupy i jeszcze raz zagotowujemy. Podajemy z makaronem pełnoziarnistym lub grzankami z chleba.

Biały ser z olejem z pestek dyni

Składniki:

  • 250 g świeżego twarożku
  • 50 g śmietany kremówki
  • 50 g siekanej cebuli
  • 4 łyżki oleju z pestek dyni
  • 50 g rozdrobnionych pestek dyni
  • sól, pieprz.

Wszystkie składniki mieszamy, doprawiamy solą i pieprzem.

Autor: Marzena Maciejczyk

Sprawdż także: Acerola – właściwości i zawartości witaminy C

share-icon Podziel się artykułem ze znajomymi
Komentarze
chevron-down