Stan skóry nie zależy wyłącznie od genów, pielęgnacji czy diety. Ogromne znaczenie ma także jej pH. Nawet niewielkie zaburzenia równowagi pH mogą prowadzić do przesuszenia, podrażnień, przetłuszczania się lub nasilenia stanów zapalnych. Czy wiesz, czym dokładnie jest pH skóry, jakie powinno być prawidłowe, jak można je sprawdzić w warunkach domowych i – co najważniejsze – jak je utrzymać w równowadze? Jeśli chcesz zrozumieć, dlaczego niektóre kosmetyki Ci nie służą, albo dlaczego Twoja skóra nagle stała się bardziej wrażliwa, warto przyjrzeć się jej bliżej.
Co to jest pH skóry i jakie ma znaczenie?
pH skóry to wskaźnik określający stopień jej kwasowości. Skala pH rozciąga się od 0 (mocno kwaśne) do 14 (silnie zasadowe), a wartość 7 uznaje się za neutralną. Ludzka skóra w naturalnym stanie ma lekko kwaśne pH, co tworzy tzw. płaszcz hydrolipidowy. To bariera ochronna, która chroni przed bakteriami, grzybami, toksynami i utratą wilgoci.
Zaburzenie tej równowagi, np. przez zbyt agresywne kosmetyki lub częste mycie wodą o wysokim pH, prowadzi do pogorszenia kondycji skóry. Zbyt zasadowe pH sprawia, że skóra staje się sucha, wrażliwa i podatna na infekcje, natomiast zbyt kwaśne nasila stany zapalne i przetłuszczanie się cery. Dlatego pH skóry ma ogromne znaczenie: wpływa nie tylko na wygląd, ale też na to, jak dobrze działa każda kolejna warstwa pielęgnacji.
Jakie jest prawidłowe pH skóry twarzy?
Naturalne pH skóry twarzy mieści się zazwyczaj w przedziale od 4,5 do 5,5, czyli jest lekko kwaśne. Taka wartość pomaga utrzymać prawidłowe funkcjonowanie bariery ochronnej i mikrobiomu skóry, który chroni przed szkodliwymi drobnoustrojami. To właśnie lekko kwaśne środowisko sprzyja zachowaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia, elastyczności i odporności na podrażnienia. Utrzymanie naturalnego pH skóry to podstawa zdrowej, zrównoważonej pielęgnacji i pierwszy krok do uniknięcia problemów takich jak trądzik, podrażnienia czy utrata jędrności.
Jak sprawdzić pH skóry?
Sprawdzenie pH skóry nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Możesz to zrobić samodzielnie w domu. Najprostszą metodą jest użycie pasków wskaźnikowych, czyli tzw. papierków lakmusowych. Jeśli zastanawiasz się, jak sprawdzić pH skóry papierkiem lakmusowym, wystarczy przyłożyć taki papierek do czystej, suchej skóry (najlepiej rano, przed nałożeniem jakichkolwiek kosmetyków), a następnie porównać jego kolor z dołączoną skalą.
Pomiar warto wykonać w kilku miejscach, np. na czole, policzku i brodzie, bo pH może się delikatnie różnić w zależności od partii twarzy. Wynik w przedziale 4,5–5,5 oznacza, że bariera ochronna skóry funkcjonuje prawidłowo. Jeśli pH wychodzi zbyt niskie lub zbyt wysokie, warto przeanalizować stosowaną pielęgnację i ewentualnie ją dostosować.
Jak zmienić pH skóry: podnieść lub obniżyć?
Zaburzone pH skóry może skutkować pogorszeniem jej wyglądu, utratą nawilżenia, większą skłonnością do trądziku, przesuszenia lub podrażnień. Jeśli Twoja pielęgnacja nie przynosi efektów, a skóra reaguje nieprzewidywalnie, możliwe, że przyczyną jest właśnie zbyt wysokie lub niskie pH skóry. Dobra wiadomość jest taka, że pH można przywrócić do równowagi odpowiednimi kosmetykami i codziennymi nawykami.
Jak obniżyć pH skóry?
Zbyt wysokie (zasadowe) pH skóry osłabia barierę hydrolipidową, przez co skóra staje się sucha, ściągnięta i bardziej podatna na podrażnienia. Aby je obniżyć i przywrócić lekko kwaśne środowisko:
- Unikaj mydeł i silnych detergentów – wybieraj delikatne żele o pH 5.0–5.5,
- Stosuj toniki lub hydrolaty o kwaśnym pH – np. z kwasami owocowymi lub octem jabłkowym,
- Wprowadź do pielęgnacji naturalne kosmetyki do twarzy bez drażniących składników,
- Używaj kremów z ceramidami i pantenolem, które wspierają odbudowę bariery ochronnej.
Dobrze dobrana pielęgnacja pomaga nie tylko obniżyć pH, ale też utrzymać je w stabilnej normie na dłużej.
Niskie pH skóry: jak je podnieść?
Choć rzadziej spotykane, niskie pH skóry (poniżej 4.5) również może prowadzić do problemów – nadmiernej reaktywności, pieczenia czy zaostrzenia zmian trądzikowych. W takim przypadku warto:
- Ograniczyć stosowanie produktów z kwasami – np. AHA, BHA, PHA,
- Zrezygnować z silnych retinoidów lub stosować je rzadziej,
- Sięgnąć po delikatne kremy ochronne i dermokosmetyki do twarzy,
- Myć twarz wodą o neutralnym pH – przegotowaną lub filtrowaną,
- Unikać nadmiernego złuszczania naskórka.
Jak zachować pH neutralne dla skóry na co dzień?
Wystarczy kilka prostych nawyków, by wspierać naturalną barierę ochronną skóry i zapobiegać jej przesuszeniu, podrażnieniom czy nadprodukcji sebum. Nie chodzi o specjalistyczne zabiegi, a o codzienną konsekwencję i świadomy wybór produktów. Jak dbać o pH skóry na co dzień?
- Używaj delikatnych żeli i pianek do mycia twarzy o pH zbliżonym do 5,5,
- Unikaj mydeł i produktów zasadowych, które mogą rozregulować mikrobiom,
- Po oczyszczaniu stosuj tonik lub hydrolat o lekko kwaśnym pH,
- Sięgaj po kremy do twarzy wspierające regenerację bariery hydrolipidowej,
- Stosuj przemyślane rutyny, jak pielęgnacja twarzy krok po kroku, by nie zaburzać naturalnych procesów skóry,
- Chroń skórę przed słońcem, wiatrem i zanieczyszczeniami,
- Pij dużo wody i dbaj o dietę bogatą w antyoksydanty.
Jak dobrać perfumy do pH skóry?
To, jak pachną perfumy na skórze, zależy nie tylko od nut zapachowych, ale także od chemii ciała, w tym pH skóry. Osoby o różnym poziomie kwasowości mogą odbierać ten sam zapach zupełnie inaczej. Chcąc dobrać zapach, który naprawdę będzie Ci pasować, warto kierować się kilkoma prostymi zasadami. Jak dopasować perfumy do pH skóry?
- Testuj perfumy zawsze na własnej skórze, nie na papierowym testerze,
- Poczekaj przynajmniej 30–60 minut, by zapach się w pełni rozwinął,
- Jeśli zapach szybko znika, wybieraj trwałe formuły, np. perfumy olejowe,
- Osoby o bardzo kwaśnym pH mogą preferować świeże, cytrusowe nuty,
- Osoby z wyższym pH częściej dobrze czują się w cieplejszych, drzewnych kompozycjach,
- Unikaj aplikowania perfum na suchą skórę – lepiej robić to po nałożeniu bezzapachowego balsamu.
Czy pH skóry mężczyzny i kobiety są takie same?
pH skóry różni się nieco u kobiet i mężczyzn. Skóra mężczyzn bywa nieco bardziej kwaśna – średnie pH u panów może wynosić ok. 4,5, podczas gdy u kobiet częściej mieści się w granicach 5,0–5,5. Wynika to z różnic hormonalnych, grubości naskórka oraz większego wydzielania sebum u mężczyzn. Choć różnice są subtelne, mogą wpływać na dobór kosmetyków, szczególnie produktów oczyszczających i złuszczających.
Jak sprawdzić pH skóry twarzy: podsumowanie
Znajomość pH skóry twarzy to ważny krok w kierunku świadomej pielęgnacji. Możesz je łatwo sprawdzić w domu za pomocą papierków lakmusowych, a wyniki interpretować w kontekście pielęgnacji i ewentualnych problemów skórnych, takich jak przesuszenie, nadmiar sebum czy trądzik zaskórnikowy. Monitorowanie pH i dobór odpowiednich kosmetyków pomaga zachować zdrową, zrównoważoną cerę bez podrażnień i stanów zapalnych.
Źródła:
1. H Lambers, S Piessens, A Bloem, H Pronk, P Finkel, Natural skin surface pH is on average below 5, which is beneficial for its resident flora, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18489300/ [dostęp 24.09.2025]
2. M-H Schmid-Wendtner, H C Korting, The pH of the skin surface and its impact on the barrier function, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16864974/ [dostęp 24.09.2025]
3. Ciska Janssens-Böcker, Claudia Doberenz, Marta Monteiro, Marta de Oliveira Ferreira, Influence of Cosmetic Skincare Products with pH < 5 on the Skin Microbiome: A Randomized Clinical Evaluation, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39709312/ [dostęp 24.09.2025]
