Astaksantyna naturalna to substancja naturalnie występująca w żywności o silnym potencjale przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. Chroni komórki organizmu przed uszkodzeniami, dzięki czemu znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej, dietoterapii i dietoprofilaktyce. Z tego artykułu dowiesz się, jak działa astaksantyna, gdzie występuje oraz jak i kiedy warto ją stosować.
Co to jest astaksantyna naturalna?
Astaksantyna, a dokładnie (3,3’-dihydroksy-β, β-karoten-4,4’-dion), to substancja naturalnie występująca w przyrodzie. Zaliczana jest do pochodnych karotenoidów, czyli silnych antyoksydantów. Jej cechą charakterystyczną jest czerwono-pomarańczowe zabarwienie oraz wysoki potencjał przeciwutleniający. Wykorzystuje się ją jako barwnik żywności, a także naturalny suplement diety.
Gdzie jest najwięcej astaksantyny?
Astaksantyna występuje naturalnie głównie w środowisku morskim. Jej źródłem są m.in. glony, a także owoce morza i ryby, w szczególności:
- Łosoś,
- Krewetki,
- Kryl,
- Homary,
- Kraby,
- Raki,
- Pstrąg.
To właśnie astaksantyna odpowiada za ich różowe zabarwienie. W przemyśle spożywczym wykorzystuje się głównie astaksantynę wytworzoną przez mikroalgi Haematococcus pluvialis.
Astaksantyna naturalna: właściwości
Astaksantyna to substancja o bardzo silnych właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych. Szacuje się, że przewyższa pod tym kątem witaminę E, witaminę C oraz beta-karoten. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym chroni komórki przed uszkodzeniami, przedwczesnym starzeniem i rozwojem wielu chorób. Dodatkowo astaksantyna wykazuje właściwości immunomodulujące i przeciwnowotworowe.
Poznaj najlepsze preparaty na układ krążenia i serce.
Astaksantyna naturalna: działanie
Jak działa astaksantyna naturalna? Jej działanie można opisać następująco:
- Antyoksydacyjne,
- Przeciwzapalne,
- Przeciwstarzeniowe,
- Immunostymulujące,
- Regulujące gospodarkę lipidową,
- Regulujące gospodarkę węglowodanowo-insulinową,
- Neuroochronne,
- Regenerujące.
Astaksantyna naturalna: zastosowanie
Właściwości i działanie astaksantyny sprawiają, że znajduje ona zastosowanie w zdrowej diecie, suplementacji oraz profilaktyce i wsparciu leczenia wielu chorób.
- Astaksantyna a choroby serca – astaksantyna działa ochronnie na układ sercowo-naczyniowy, pomaga obniżyć cholesterol LDL oraz regulować ciśnienie krwi. Zmniejsza stan zapalny, który bierze udział w powstawaniu miażdżycy. Przeczytaj nasz artykuł „jak dbać o serce” i dowiedz się, jak zapobiegać najczęstszym chorobom sercowo-naczyniowym.
- Astaksantyna a cukrzyca – astaksantyna może poprawiać wrażliwość komórek na insulinę oraz zmniejszać poziom glukozy we krwi.
- Astaksantyna a choroby neurodegeneracyjne – astaksantyna dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym chroni komórki układu nerwowego przed neurodegeneracją. Może być wsparciem w profilaktyce choroby Alzheimera i Parkinsona.
- Astaksantyna a zdrowie oczu – astaksantyna, podobnie jak inne karotenoidy, pozytywnie wpływa na funkcjonowanie narządu wzroku, może zmniejszać objawy przemęczenia oraz chronić przed uszkodzeniami struktur odpowiedzialnych za ostrość widzenia i akomodację gałki ocznej.
- Astaksantyna a skóra – astaksantyna zmniejsza stres oksydacyjny, a tym samym chroni komórki skóry przed przedwczesnym starzeniem, spowalnia powstawanie zmarszczek i przebarwień. Wpływa też na nawilżenie i elastyczność skóry oraz koloryt.
- Astaksantyna a sport – astaksantyna może wspierać regenerację mięśni, stawów i układu nerwowego u osób aktywnych fizycznie, a także pozytywnie wpływać na wydolność organizmu oraz zdolność do adaptacji do wymagających warunków. Sprawdź też inne suplementy dla sportowców.
Warto jednak podkreślić, że większość badań dotyczących astaksantyny i jej zastosowania, przeprowadzona została na komórkach lub zwierzętach, a badania wśród ludzi są wciąż ograniczone. Mimo swojego silnego, potwierdzonego działania przeciwzapalnego i antyoksydacyjnego, stosowanie astaksantyny w formie suplementów diety nie jest oficjalnie rekomendowane w żadnej jednostce chorobowej i może stanowić jedynie urozmaicenie i wsparcie terapii najlepiej po konsultacji z lekarzem. Najważniejszym zaleceniem jest spożywanie różnorodnej diety bogatej w naturalne karotenoidy.
Sprawdź dostępne preparaty na odporność.
Astaksantyna naturalna: jak stosować?
Jaka jest najlepsza astaksantyna? Przede wszystkim ta, którą dostarczamy naturalnie razem z dietą, np. jedząc ryby i owoce morza. Zgodnie z oficjalnymi rekomendacjami ryby morskie należy jeść minimum 2 razy w tygodniu. Warto też dbać o podaż innych karotenów z pomarańczowych, żółtych oraz czerwonych warzyw i owoców. Jeśli chcesz wspomóc się suplementacją, wybierz astaksantynę naturalną, która ma silniejsze działanie i jest potencjalnie mniej zanieczyszczona niż astaksantyna syntetyczna.
W aptekach, sklepach i drogeriach znajdziesz suplementy diety z astaksantyną w postaci tabletek i kapsułek. Dostępne są preparaty jednoskładnikowe, zawierające tylko astaksantynę, jak i wieloskładnikowe, które dostarczają też innych substancji o podobnym działaniu np. witaminę E, witaminę C, kwasy omega-3, beta-karoten, luteinę, zeaksantynę czy koenzym Q10. To silne antyoksydanty i substancje przeciwzapalne.
Brakuje oficjalnych zaleceń dotyczących dawkowania astaksantyny w zależności od celu i problemu. W badaniach naukowych najczęściej wykorzystywano dawki od 4 do 24 mg. Wdrażając suplementację, pamiętaj, aby przestrzegać zaleceń producenta dotyczących dawkowania i czasu trwania kuracji. Jeśli przyjmujesz leki lub inne suplementy diety, skonsultuj się z lekarzem, aby dobrać optymalne dawkowanie.
O czym jeszcze warto pamiętać, suplementując astaksantynę? Jest to związek lipofilny, rozpuszczalny w tłuszczach, dlatego najlepiej przyjmować ją razem z posiłkiem bogatym w tłuszcz. Astaksantyna przyjęta na czczo gorzej się wchłania, a organizm nie może w pełni wykorzystać jej potencjału.
Astaksantyna obecna jest nie tylko w suplementach diety, ale też niektórych kosmetykach. Znajdziesz ją m.in. w kremach przeciwstarzeniowych, nawilżających oraz przeciwzmarszczkowych. Występuje też w niektórych produktach do opalania, ponieważ zmniejsza negatywny wpływ promieniowania na skórę. Pamiętaj jednak, że nie zastępuje kremów z filtrami UV.
Astaksantyna naturalna: przeciwwskazania
Astaksantyna uznawana jest za stosunkowo bezpieczną substancję i dotychczas nie zaobserwowano jej toksyczności, ani poważnych skutków ubocznych. Mimo to istnieją pewne przeciwwskazania do jej stosowania.
- Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny unikać stosowania astaksantyny ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa w tych okresach. Z tego samego powodu nie zaleca się podawania astaksantyny dzieciom.
- Osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz przyjmujące leki wpływające na krzepliwość krwi powinny zachować ostrożność, ponieważ astaksantyna może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych i zwiększać ryzyko krwawień.
- Osoby cierpiące na nadciśnienie, choroby sercowo-naczyniowe, cukrzycę typu 2 oraz choroby autoimmunologiczne i nowotworowe powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
- Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z alergią na ryby, owoce morza i skorupiaki.
Poznaj produkty na stawy.
Astaksantyna naturalna: skutki uboczne
Astaksantyna rzadko powoduje skutki uboczne i dotychczas nie stwierdzono jej toksyczności. Najczęstsze działania niepożądane wynikają z jej nieprawidłowego stosowania w dawkach przekraczających rekomendacje i obejmują:
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- Bóle brzucha,
- Czerwone zabarwienie stolca,
- Nudności,
- Pomarańczowe zabarwienie skóry,
- Swędzenie skóry,
- Reakcje alergiczne u osób uczulonych na owoce morza.
Wiele osób zastanawia się też, czy astaksantyna powoduje trądzik. Nie, astaksantyna nie powoduje i nie nasila trądziku, a może wręcz pomóc w łagodzeniu problemów skórnych. Działa przeciwzapalnie i odmładzająco na skórę, poprawia jej nawilżenie i elastyczność oraz przyspiesza regenerację, dlatego nie trzeba jej unikać w suplementach diety ani kosmetykach w przypadku występowania trądziku.
Astaksantyna: podsumowanie
Astaksantyna naturalna to silny karotenoid i jeden z najsilniejszych znanych antyoksydantów. Skutecznie neutralizuje wolne rodniki i chroni organizm przed stresem oksydacyjnym. Dzięki temu działa przeciwzapalnie, przeciwstarzeniowo i znajduje zastosowanie w profilaktyce oraz wsparciu leczenia chorób sercowo-naczyniowych i neurodegeneracyjnych. Pozytywnie wpływa też na zdrowie oczu. Jej suplementacja może być sposobem na wsparcie zdrowia i ochronę organizmu przed wieloma chorobami przewlekłymi, o ile jest stosowana z rozwagą i zgodnie z zaleceniami. Niestety wciąż brakuje oficjalnych rekomendacji dotyczących jej zastosowania i dawkowania w poszczególnych jednostkach chorobowych, dlatego przed wdrożeniem suplementacji niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Źródła:
1. Fakhri S. The Neuroprotective Effects of Astaxanthin: Therapeutic Targets and Clinical Perspective, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31330843/ [dostęp: 09.10.2025]
2. Shokri-Mashhadi N. Effects of carotenoid supplementation on glycemic control: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39327454/ [dostęp: 09.10.2025]
3. Sitong W. Antioxidant Lipid Supplement on Cardiovascular Risk Factors: A Systematic Review and Meta-Analysis, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39064656/ [dostęp: 09.10.2025]
4. Liu C. Effects of Astaxanthin Supplementation on Fatigue, Motor Function and Cognition: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38243785/ [dostęp: 09.10.2025]
5. Sun Q. Effectiveness of Dietary Supplement for Skin Moisturizing in Healthy Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35719159/ [dostęp: 09.10.2025]
6. Leung L. Astaxanthin Influence on Health Outcomes of Adults at Risk of Metabolic Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35631193/ [dostęp: 09.10.2025]
7. Ma B. Astaxanthin supplementation mildly reduced oxidative stress and inflammation biomarkers: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35091276/ [dostęp: 09.10.2025]
8. Zhou X. Systematic Review and Meta-Analysis on the Effects of Astaxanthin on Human Skin Ageing, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34578794/ [dostęp: 09.10.2025]
9. Spiller G. Safety of an Astaxanthin-Rich Haematococcus Pluvialis Algal Extract: A Randomized Clinical Trial, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12804020/ [dostęp: 09.10.2025]
10. Hecht K. Astaxanthin (AstaReal®) Improved Acute and Chronic Digital Eye Strain in Children: A Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Trial, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40014233/ [dostęp: 09.10.2025]
11. Tsao J. Effect of astaxanthin supplementation on cycling performance, muscle damage biomarkers and oxidative stress in young adults: a randomized controlled trial, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12232156/ [dostęp: 09.10.2025]