Mobbing w pracy – co to jest. Przykłady i zapobieganie

Mobbing jest poważnym naruszeniem praw pracownika, zapisanym w kodeksie pracy. Każdy, kto doświadczył mobbingu w pracy, może domagać się zadośćuczynienia od pracodawcy, a nawet zgłosić sprawę organom ścigania.

Aby jednak skutecznie walczyć o swoje prawa, trzeba dokładnie wiedzieć, co to jest mobbing.

Co to jest mobbing

Słowo „mobbing” pochodzi od angielskiego słowa „mob”, które tłumaczone na język polski oznacza (jako rzeczownik) tłum, dzicz, ale też – oblegać, obstępować (czasownik). Mówiąc w skrócie, mobbing to dręczenie podwładnego lub współpracownika w miejscu pracy.

Mobbing może przyjmować niezliczone formy, ograniczone tylko wyobraźnią mobbera. Mobbing w pracy może polegać na poniżaniu podwładnego, ośmieszaniu go, publicznym podważaniu jego kompetencji, gdy jest to niezgodne ze stanem faktycznym, doprowadzanie do ostracyzmu i wyizolowania z zespołu współpracowników.

Mobbing - kodeks pracy

Na zjawisko mobbingu w miejscu pracy nie jest obojętny kodeks pracy. W artykule 94 zapisano:

• pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi,
• mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników,
• pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę,
• pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.
  
  

Mobbing a kodeks karny

Ofiara mobbingu może dochodzić swoich praw nie tylko wobec pracodawcy, który nie zabezpieczył jej przed takim działaniem, ale i samego sprawcy – na drodze cywilnej w sądzie. Możliwe jest również wejście na drogę karną. Mobbing można ścigać w sytuacji, gdy ofiara poniosła konkretne, negatywne konsekwencje dla zdrowia. Mobbing może wówczas podchodzić pod takie zapisy kodeksu karnego, jak:

Art. 157. § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 207. § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy (...), podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 212. § 1. Kto pomawia inną osobę (...) o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Art. 216. § 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.